Alle civiele en militaire luchtverkeersleiders gebruiken hetzelfde systeem om het Belgische luchtruim te beheren

Het Maastricht Upper Area Control Centre (MUAC) van EUROCONTROL, het Belgische ministerie van Defensie en de Belgische verlener van luchtvaartnavigatiediensten skeyes ontwikkelen samen een nieuw systeem voor luchtverkeersbeheer, het Shared Air Traffic Services System 3 (SAS3), dat naar verwachting in 2027 operationeel zal zijn. De drie partners hebben hiertoe vandaag een overeenkomst ondertekend. Deze ontwikkeling zal de luchtverkeersleiding in België nog veiliger en efficiënter maken.

Luchtverkeersleidingsdiensten in het Belgische luchtruim worden momenteel verleend door drie onafhankelijke organisaties die gebruik maken van twee verschillende systemen. skeyes beheert het luchtverkeer op de Belgische luchthavens en in het luchtruim tot ongeveer 7.500 meter met behulp van het Eurocat-luchtverkeersleidingssysteem. Het verkeer in het hogere luchtruim (boven 7,5 km of 24.500 voet) wordt beheerd door MUAC, dat in Nederland is gevestigd. Het ministerie van Defensie handelt al het militaire luchtverkeer af op en rond de militaire luchthavens en in de daarvoor beschikbaar gestelde oefengebieden. Defensie en MUAC maken al gebruik van een gezamenlijk luchtverkeersleidingssysteem, het zogenaamde Shared Air Traffic Services System 2 (SAS2).

Doorbraak

Het feit dat alle luchtverkeersleidingsorganisaties in het Belgische luchtruim hetzelfde systeem zullen gebruiken, betekent een echte doorbraak voor de luchtverkeersleiding in België. De grootste winst ligt in het in real time uitwisselen van luchtverkeersgegevens tussen de civiele en militaire luchtverkeersleiders, wat zal leiden tot meer veiligheid en een efficiënter gebruik van het luchtruim, met minder vertragingen en minder uitstoot van broeikasgassen tot gevolg.

In de overeenkomst leggen de drie partners tevens bepalingen voor onvoorziene omstandigheden vast, d.w.z. oplossingen in geval van incidenten die een maximale veiligheid en bedrijfscontinuïteit in het Belgische luchtruim zullen garanderen.

Eamonn Brennan, directeur-generaal van EUROCONTROL, verklaarde: “Het feit dat België – als gastland voor de hoofdzetel van EUROCONTROL - deze belangrijke stap zet in de richting van het Single European Sky-concept inzake ATM-datadienstverlening, is zeer symbolisch. Ik ben verheugd vandaag deze samenwerkingsovereenkomst met onze Belgische partners te ondertekenen en een stap voorwaarts te zetten in de samenwerking op het gebied van dienstverlening.”

John Santurbano, directeur van MUAC, voegde hieraan toe: “Het Shared ATS System is gebaseerd op een beproefd Virtual Centre Concept dat in 2013 door MUAC en de Koninklijke Luchtmacht op verschillende locaties in Nederland is ontwikkeld en uitgerold, in Slovenië is getest en sinds 2019 bij de Belgische luchtmacht is geïmplementeerd. Het systeem is robuust, en we hebben er alle vertrouwen in dat onze Belgische collega's een goede keuze hebben gemaakt. Naarmate het MUAC-systeem wordt geüpgraded en verder ontwikkeld, zullen de verbeteringen automatisch ‘doorstromen’ naar de Belgische luchtverkeersleidingscentra die door MUAC worden bediend, zodat schaalvoordelen kunnen worden behaald dankzij gemeenschappelijke middelen op het vlak van ontwikkeling en onderhoud. Een bijkomend neveneffect van dit project is dat de kennisbasis bij MUAC niet alleen het civiele hogere en lagere luchtruim maar ook het militaire luchtruim en de militaire functies zal omvatten.”

Belgisch ministerie van Defensie: “De uitrol van een gemeenschappelijk ATM-systeem (SAS3) in het Belgische luchtruim is een van de belangrijkste hoekstenen van de Belgische Luchtruimvisie 2030. Onze positieve ervaring met SAS2 - met bijzondere aandacht voor de functionaliteiten eigen aan de militairen - zal zeker bijdragen tot een succesvolle implementatie. Deze strategische en operationele keuze bevestigt de huidige en toekomstige civiel-militaire samenwerking.”

Luitenant-generaal en directeur-generaal material resources Frédéric Goetynck, en generaal-majoor Thierry Dupont, commandant van de luchtcomponent van Defensie: “Wij kunnen de voordelen bevestigen. Het feit dat de drie verleners van luchtvaartnavigatiediensten in het Belgische luchtruim met hetzelfde systeem zullen werken, zal zorgen voor een vlottere coördinatie en communicatie, wat op zijn beurt de vliegveiligheid ten goede zal komen.”

Johan Decuyper, CEO van skeyes, concludeerde: “Het ATM-en-routesysteem is de kern van onze activiteiten, waarmee we de veiligheid van het luchtverkeer verzekeren. Onze civiele en militaire luchtverkeersleiders en MUAC-collega's zijn er 24 uur per dag mee aan de slag. Het belang van deze investering kan dan ook moeilijk overschat worden, zowel op financieel als op operationeel vlak. SAS3 is een van de future-proof projecten van skeyes, samen met de digitale torens en de drones. Dit zijn innovatieve en strategische investeringen voor de toekomst. Zo blijven we op koers om onze rol in de luchtverkeersleiding in Europa te blijven spelen.”